Solana jest platformą zbudowaną za pomocą technologii blockchain. Przypomina w pewnym sensie blockchain ethereum, ponieważ również została zaprojektowana z myślą o obsługiwaniu zdecentralizowanych aplikacji. Projekt jest prowadzony przez stowarzyszenie Solana Foundation, które ma swoją siedzibę na terenie Genewy. Platformę zbudowano w 2017 roku na silniku open source.
Główną zaletą solany promowaną przez zarząd jest możliwość przesyłania niezwykle tanich i błyskawicznych transakcji. Solana stała się konkurencyjna, ponieważ umożliwiła ludziom skorzystanie z blockchainu ze znacznie niższymi opłatami od kryptowalut, takich jak ethereum lub bitcoin.
Solana przeżyła swój szczyt popularności w 2021 roku. Cena kryptowaluty wzrosła wtedy o 12 000%, a kapitalizacja rynkowa projektu wynosiła przez krótki okres 66 miliardów dolarów. Chwilowa popularność runęła w 2022 roku. Do 3 października tego roku kapitalizacja rynkowa projektu Solana spadła do wartości 11 miliardów dolarów. Tym samym kryptowaluta osunęła się wtedy z piątego na dziewiąte miejsce wśród najpopularniejszych kryptowalut.
Mechanizm Proof of History – innowacyjna technologia potwierdzania transakcji
Współzałożyciel platformy Solana Anatoly Yakovenko opracował niezwykle interesujący pomysł, którego nigdy wcześniej nie było w świecie kryptowalut. Proof of History, w skrócie PoH jest pewnego rodzaju alternatywą dla konsensusu PoW (Proof of Work) lub PoS (Proof of Stake). Anatoly w listopadzie 2017 roku opublikował koncepcję nowego konsensusu za pośrednictwem białej księgi opisującej system Solana. Proof of History stanowi dowód między upływem czasu i zawartymi w nim zdarzeniami. Kod jest wykorzystywany do obliczania upływu czasu między różnymi zapisami w głównej księdze blockchainu.
Yakovenko pisząc white paper, zauważył, że do tej pory inne kryptowaluty nie wykorzystywały koncepcji czasu w swoich blockchainach. Każdy węzeł sieci polegał na swoim własnym zegarze i nie wchodził w interakcję z innymi uczestnikami sieci. Było tak ze względu na brak jednego odgórnego zegara, który wyznaczałby czas w blockchainie. Anatoly postanowił zakodować w blockchainie solany zaufane źródło służące do odmierzania czasu, dzięki któremu sieć mogłaby automatycznie akceptować lub odrzucać zadania. Za pośrednictwem Proof of History każdy węzeł w sieci może odwołać się do zaufanego zegara, który wymierza zadania dla całej sieci. Jest to klucz do funkcjonowania blockchaina solany.
Warto również zaznaczyć, że solana ma swój własny standard tokenizacji. Solana oferuje standard SPL, na podobnych zasadach jak ethereum oferuje standard ERC-20.
Co warto wiedzieć o historii solany?
Poprzednie doświadczenia zawodowe Yakovenko sprawiły, że świetnie rozumiał projektowanie rozproszonych systemów obliczeniowych. Współpracował on z dużymi firmami, takimi jak na przykład Qualcomm Incorporated. Zgodnie ze swoimi doświadczeniami zauważył furtkę, która pozwoliła mu usprawnić blockchain solany. Zwrócił uwagę na to, że zaufany zegar wymierzający czas dla danej sieci może znacznie uprościć synchronizację całego systemu. Kiedy blockchain otrzyma zaufany odnośnik, który pomaga w obsłudze wszystkich węzłów, wynikiem jest znacznie szybsze działanie całej sieci. Jedynym problemem pozostaje zapewnienie odpowiedniej przepustowości.
Anatoly przypuszczał, że wdrożenie tego pomysłu pozwoli zapewnić solanie ogromną prędkość przesyłania i odbierania transakcji w odróżnieniu od powolnych transferów oferowanych wtedy przez bitcoina i ethereum. Yakovenko zdawał sobie sprawę z tego, że blockchainy bez zegarów mają problem ze skalowalnością i z trudem obsługują nawet 15 transakcji na sekundę.
To bardzo mało, biorąc pod uwagę to, że na przykład karty Visa mogą przepuścić nawet 65 000 transakcji na sekundę. Jego innowacyjny pomysł zrodził technologię Proof of History, która miała zapewnić solanie ogromną przepustowość.
Jak wyglądały początki solany i jej rozwój?
Początkowo Yakovenko zajął się programowaniem w swojej prywatnej bazie danych. Opierał się na języku programowania C. Jednak po zaleceniach jednego ze swoich kolegów pracujących w firmie Qualcomm Grega Fitzgeralda, Anatoly postanowił programować blockchain za pośrednictwem języka programowania Rust. Dlatego stworzony do tej pory kod przeniósł do bazy danych Rust.
W lutym 2018 roku powstała prototypowa baza danych typu open source. Yakovenko wydał wtedy jeden z pierwszych projektów, którym chciał się pochwalić. Zademonstrował wtedy ogromną przepustowość solany, wykazując, że 10 000 transakcji może zostać przetworzone w niecałą sekundę. Kolejny współpracownik Yakovenko niedługo po tym wpadł na pomysł odciążenia procesorów graficznych poprzez usunięcie ich z procesu podpisywania transakcji. W ten sposób opracowali sposób umożliwiający osiągnięcie nawet większej przepustowości sieci.
Anatoly zwerbował oficjalnie Fritzgeralda i kilka dodatkowych osób do pomocy. Mieli założyć firmę o nazwie Loom. Okazało się jednak, że istnieje już pewna kryptowaluta oparta na standardzie ethereum o podobnej nazwie. Dlatego, aby nikt nie pomylił ich z innym projektem, ostatecznie przystali na nazwę Solana. Nazwa Solana pochodzi od nazwy miejscowości, w której współzałożyciele kryptowaluty pracowali dla firmy Qualcomm.
Już od czerwca 2018 roku projekt działał w chmurze i umożliwiał przesyłanie transakcji. Zamiast węzłów walidacyjnych, Solana wykorzystuje klastry walidatorów, w których grupy walidatorów pracują razem, aby zabezpieczyć blockchain i potwierdzić lub odrzucić transakcje. Jedynie do września 2022 roku solana umożliwiła przetworzenie ponad 100 miliardów transakcji. Średni koszt każdej transakcji wyniósł dosłownie mniej niż jeden grosz.
Jaką technologią operuje dziś Solana?
Architektura solany została zaprojektowana z myślą o tym, aby znacznie zwiększyć przepustowość blockchainu. W odróżnieniu od bitcoina lub nawet ethereum sieć solany umożliwia przesłanie tysięcy transakcji na sekundę w cenie mniejszej niż grosz. Z kolei w przypadku ethereum lub bitcoina, prawdopodobnie każdy użytkownik kryptowalut spotkał się chociaż raz w życiu z zapchaną siecią, która wymagała horrendalnej opłaty transakcyjnej w celu przyspieszenia przelewu.
Sieć solany jest skalowalna, zdecentralizowana i bezpieczna. Zatem zdaniem założycieli projektu spełnia wszystkie najważniejszy atrybuty ku temu, aby stać się kryptowalutowym środkiem płatniczym w internecie. Blockchain solany wykorzystuje połączenie konsensusu Proof of History i Proof of Stake. PoH dba o szybką i tanią weryfikację transakcji w sieci, z kolei za pośrednictwem PoS osoby zainteresowane stakowaniem swoich kryptowalut mogą brać udział w walidowaniu prawidłowości sieci.
Porównanie platformy Solany i Ethereum
Niektórzy uważają solanę za system, który próbuje wyprzeć ethereum z rynku. Nic dziwnego ze względu na to, że zajmują się bardzo podobnymi aktywnościami. Zwróćmy zatem uwagę na to, w jaki sposób solana wypada w porównania z ETH. Blockchain solany ma szczególnie dużo podobieństw z ethereum w przypadku zdecentralizowanych aplikacji.
Kluczowym elementem blockchainu solany i ethereum jest możliwość tworzenia zdecentralizowanych aplikacji i tokenów NFT (Non Fungible Tokens).
Różnice między tymi systemami możemy jednak zauważyć w konsensusie, na którym się opierają. Zarówno ethereum, jak i solana korzystają z konsensusu PoS, aby umożliwić członkom sieci stakowanie kryptowalut. Jednak różnica polega na tym, że ethereum dopiero po pewnym czasie przeprowadziło merge przenoszący wszystkie dane na PoS. Od momentu uruchomienia ethereum opierało się przez wiele lat na algorytmie PoW podobnym do tego, który utrzymuje bezpieczeństwo bitcoina. System solany dodatkowo poprawia płynność i bezpieczeństwo PoS, poprzez połączenie go z autorskim konsensusem Proof of History (PoH).
Solana zyskała najwięcej popularności ze względu na swoją przepustowość, a co za tym idzie ogromną szybkość obsługi transakcji w porównaniu ze ethereum. Szczególnie w 2021 roku, gdy opłaty za gas w sieci ethereum znacznie wzrosły poprzez jej zapchanie wieloma przelewami jednocześnie, solana zdobyła szczególnie dużo przewagi. Solana nie tylko umożliwia niezwykle szybkie przesyłanie transakcji, ale także niezwykle tanie. Średni koszt przelewu w sieci solany kosztuje mniej niż grosz. Tymczasem opłaty za gas w ethereum podczas przeciążenia sieci mogły przekroczyć nawet kilkadziesiąt dolarów.
Ethereum ma jednak całkiem sporo przewagi w świecie kryptowalut, gdy porównamy tę sieć do solany. Musimy pamiętać o tym, że ethereum powstało kilka lat przed tym, zanim ktokolwiek wpadł na pomysł, aby uruchomić solanę. Już teraz ethereum jest ogromną platformą, która zajmuje drugie miejsce zaraz po bitcoinie. Jeżeli twórcy ETH opracują metodę na przyspieszenie transakcji i zmniejszenie prowizji, twórcom solany niezwykle trudno będzie dogonić takiego giganta.
Kilka faktów na temat solany, o których warto wiedzieć
Czy solana udostępnia swoje tokeny w wartościach ułamkowych, tak jak satoshis w sieci bitcoina?
Każdy token solany może zostać w prosty sposób podzielony na lamporty. Jeden lamport wynosi 0,000000001 solany (SOL). Lamporty zostały nazwane w ramach uczczenia zasług informatyka o imieniu Leslie Lamport. Specjalizował się w pracach dotyczących systemów rozproszonych.
Ile monet cyfrowych solany znajduje się w obiegu?
Całkowita podaż tokenów solany została ustalona na 511,6 miliona sztuk. W momencie pisania tego artykułu do obiegu kryptowaluty trafiło łącznie ponad 355 milionów tokenów.
Jak solana wypada na rynku kryptowalutym?
Na ten moment solana znajduje się w pierwszej dziesiątce największych kryptowalut na świecie. Zajmuje dokładnie dziewiąte miejsce.
Jaką perspektywę ma solana na rynku kryptowalutowym? Czy projekt ma przed sobą świetlaną przyszłość?
Solana niedawno wpadła w poważne tarapaty, ponieważ protokół pożyczkowy solany ucierpiał z powodu włamania hakerów. Ze zdecentralizowanej aplikacji pożyczkowej o nazwie DeFi Mango Markets zniknęło łącznie około 100 milionów dolarów. To jednak nie wszystkie. Zgodnie z informacjami potwierdzonymi przez jednego z większych walidatorów, 1 października 2022 roku sieć solany przestała chwilowo działać z powodu źle skonfigurowanego węzła. Jedna z ostatnich ankiet internetowych wykazała, że 33% ekspertów straciło zaufanie do kryptowaluty po kilku wpadkach z rzędu. Z kolei 30% z nich wstrzymało się przed wydawaniem opinii.
Jeżeli jednak skupimy się na technicznej analizie przyszłości solany, może okazać się, że nie wszystko zostało zdane na straty. Nikt nie spodziewa się tego, aby solana nagle wstała z kolan, więc wiele osób ma niedźwiedzie nastawienie do rynku solany. Jeżeli jednak rozważymy przyszłość solany w odniesieniu do następnej dekady, wiele osób wierzy w to, że kryptowaluta zdoła pobić swoje ostatnie ATH jeszcze do 2030 roku.
Mimo wszystko, kiedy mówimy o prognozach monet, musimy mieć na uwadze to, że rynek kryptowalutowy jest niezwykle zmienny i trudno przewidzieć dokładne pułapy cenowe danych aktywów. Pamiętajmy o tym, że wyniki z przeszłości nie dają gwarancji na dobry wynik w przyszłości. Zawsze obracaj tylko pieniędzmi, na których stratę możesz sobie pozwolić.
