Ethereum powstało z zamysłem stworzenia zdecentralizowanej platformy handlowej oraz narzędzia do obsługi smart kontraktów. Ethereum działa na podstawie technologii blockchain. Prawdopodobnie większość z nas kojarzy tę kryptowalutę. Od wielu lat jest numerem dwa na liście kryptoaktywów i znajduje się tuż za bitcoinem. Ethereum może być używane dosłownie przez każdego na różne sposoby. Posiada tokeny, które można wykorzystywać w systemie do płatności za wykonaną pracę. Dokładna wycena tokenów ethereum umożliwia również wykorzystanie ich do płatności za materialne dobra.
Ethereum jest systemem, który powstał po to, aby odmienić sposób na wykorzystywanie technologii kryptograficznej. Blockchain ethereum może zostać zaimplementowany przez przedsiębiorców w wielu branżach. Na blockchainie ethereum możemy tworzyć tak zwane smart kontrakty. Są one narzędziem stojącym za zdecentralizowanymi aplikacjami. Technologia blockchain zbudowana w systemie ethereum jest dziś podstawą do tworzenia wielu zdecentralizowanych aplikacji (DeFi).
W jaki sposób działa ethereum?
Biała księga (white paper) ethereum została opublikowana przez Vitalika Buterina w 2014 roku. To jemu przypisujemy zasługę stworzenia blockchainu etheru. Platforma z kolei została uruchomiona w 2015 roku. Za jej stworzenie odpowiadają Vitalik Buterin, czyli pomysłodawca ethereum oraz Joe Lubin, czyli założyciel firmy ConsenSys.
Założyciele ethereum wprowadzili w świat kryptowalut coś nowego i ciekawego. Dlatego ethereum szybko zdobywał popularność. Pomimo tego, że bitcoina mieliśmy już 6 lat wcześniej, bo powstał w 2009 roku, dopiero w 2015 otrzymaliśmy system zbudowany na blockchainie, który był czymś więcej, niż tylko samowystarczalną siecią do transferowania i weryfikowania płatności.
Od wielu lat ether pozostaje na drugim miejscu spośród dziesiątek tysięcy różnorodnych kryptowalut. W kapitalizacji rynkowej z siecią ethereum wygrywa jedynie bitcoin.
Technologia blockchain stojąca za kryptowalutą ethereum
Tak jak i inne kryptowaluty, również sieć ethereum została zbudowana na podstawie technologii blockchain. Tak samo, jak w bitcoinie, system ethereum rozprowadza identyczną kopię blockchainu poprzez łańcuch bloków z informacjami. W blockchainie ethereum wszystkie kontrakty, transakcje i umowy są zatwierdzane automatycznie. Podobnie jak w sieci bitcoina, ethereum jest również chronione przez mechanizm konsensusu, który bardzo trudno byłoby naruszyć. Dlatego blockchain ETH jest odporny na manipulacje.
Dopóki sieć nie osiągnie wymaganego konsensusu, żadne zmiany nie mogą zostać wprowadzone do blockchainu. Mimo wszystko to, w jaki sposób konsensus jest zatwierdzany w sieci ethereum, różni się od mechanizmu wprowadzonego w bitcoinie. Ponieważ od jakiegoś czas ethereum opiera się na mechanizmie konsensusu Proof of Stake. W tym mechanizmie nie potrzeba górników, którzy użyczają sieci mocy wydobywczej. Mechanizm Proof of Stake (PoS) są wspomagane działaniem walidatorów. Użyczają oni swoich tokenów systemowi. Dzięki nim sieć automatycznie weryfikuje transakcje oraz porównuje między sobą poszczególne bloki. W zamian za użyczenie swoich funduszy walidatorzy otrzymują pewne nagrody.
Ethereum przeszło na mechanizm Proof of Stake dopiero w połowie września 2022 roku. Poprzednio kryptowaluta korzystała z tego samego konsensusu, na którym opiera się bitcoina, czyli Proof of Work (PoW).
Działanie mechanizmu Proof of Stake
Głównym motywem do zainstalowania konsensusu Proof of Stake, zamiast Proof of Work jest to, że PoS nie wymaga ogromnych ilości energochłonnego sprzętu do funkcjonowania. Od kiedy ethereum przeniesiono na Proof of Stake, sieć nie potrzebuje górników do walidacji bloków. Walidatorzy pozostawiają w systemie ethereum 32 tokeny etheru, które posłużą do walidacji bloków. Osoby, które nie posiadają takiej ilości ethereum, również mogą partycypować w walidowaniu sieci, jednak na nieco innych zasadach.
Tak naprawdę możemy stakować nawet tak małe kwoty, jak 0,01 ethereum, jednak w tym celu musimy dołączyć do puli walidacyjnej, która gromadzi tokeny tysięcy osób, aby wykorzystać je do walidacji systemu. Walidator tworzy nowy blok i poświadcza, że informacje są prawdziwe. Blok jest następnie transmitowany i trafia do szerszego komitetu walidatorów, którzy weryfikują go i potwierdzają ważność informacji zawartych w bloku.
Nieuczciwe osoby, które dołączają do walidacji i starają się zaszkodzić sieci poprzez przesyłanie fałszywych informacji, są w późniejszym etapie ukarane przez system. Protokół, który wykryje nieuczciwe działania walidatora, może spalić stakowane przez niego tokeny ethereum. Spalanie kryptowalut to prosty proces. Jeżeli walidator zostanie przyłapany na oszustwie, stakowane przez niego tokeny zostaną wysłane na adres kryptowalutowy, z którego nie da się wypłacić kryptowaluty. W ten sposób fundusze nieuczciwego walidatora zostają usunięte z obiegu.
Portfele w sieci ethereum
Podobnie jak w przypadku wszystkich innych kryptowalut, właściciele tokenów przechowują swoje fundusze w dedykowanych portfelach. Portfel obsługujący ethereum jest po prostu cyfrowym interfejsem. Umożliwia właścicielowi uzyskanie podglądu do blockchainu. Mechanizm działa na takiej samej zasadzie jak w przypadku bitcoina i innych popularnych kryptoaktywów.
W gwoli ścisłości tokeny ethereum nie znajdują się bezpośrednio na portfelu kryptowalutowym. Portfel przechowuje klucze prywatne i klucze publiczne. Wykorzystujemy go do szyfrowania i zabezpieczania tych kluczy. Wszystkie kryptowaluty znajdują się w sieci blockchainu. Portfel kryptowalut jest jedynie programem, dzięki któremu uzyskujemy podgląd do tego, ile ethereum posiadamy.
Możemy także wykorzystać zawarty w nim klucz prywatny, aby zainicjować odbiór lub transfer kryptowaluty na adres innego portfela.
Historyczny podział blockchainu ethereum
Nie tylko bitcoin ma za sobą hard forki. Również ethereum kilka lat wcześniej zostało podzielone na dwa autonomiczne blockchainy. Sieć tej kryptowaluty została dawniej rozdzielona na ethereum oraz ethereum classic. Miało to miejsce w 2016 roku, gdy grupa użytkowników kryptowaluty uzyskała kontrolę nad blockchainem ethereum za pośrednictwem większości głosów. Zrobili to, aby ukraść 50 milionów dolarów zebrane w postaci ethereum na sfinansowanie projektu kryptowalutowego The DAO.
Większość społeczności głosowała za tym, aby unieważnić kradzież tokenów i odwrócić ten zapis w blockchainie kryptowaluty. Mimo wszystko pewien ułamek społeczności chciał zachować oryginalną wersję ethereum i wyrazili swój sprzeciw co do zmian. Udało im się w ten sposób zainicjować hard forka, którego znamy dzisiaj pod nazwą ethereum classic (ETC). Ethereum classic jest niezmienioną wersją blockchainu kryptowaluty, która trwale oddzieliła się od dzisiejszego ethereu przechodzącego na PoS.
Porównanie ethereum i bitcoina
Ethereum jest bardzo często porównywane do bitcoina. Nie możemy się temu dziwić. W końcu te dwie kryptowaluty od lat stoją na samym szczycie kapitalizacji rynkowej wśród wszystkich kryptoaktywów na świecie. Ethereum powstał nie tylko z myślą o tym, aby stanowić bezpieczny blockchain do przesyłania aktywów. Ethereum jest w pełni programowalnym blockchainem, który może zostać wykorzystany na dziesiątki, a w przyszłości może nawet na setki różnorodnych sposobów. Już dziś widzimy, że w odróżnieniu od bitcoina, który stanowi ogromny system transakcyjny, ethereum jest elektroniczną siecią, na której można budować różne aplikacje.
Blockchain bitcoina od samego początku był projektowany jedynie z zamysłem wspierania przesyłania, zabezpieczania oraz odbierania kryptowaluty. Można rzec, że cała platforma ethereum ma odrobinę szersze ambicje, ponieważ jej twórcy obrali sobie za cel przystosowanie blockchainu do obsługi wielu zdecentralizowanych aplikacji.
Dużą różnicą między ethereum i bitcoinem jest maksymalna podaż ustalona w obu systemach. Maksymalna ilość bitcoinów, która w przyszłości zostanie wydobyta w sieci, będzie wynosiła 21 milionów. Z kolei już na ten moment w obiegu ethereum znajdują się 122 miliony tokenów. Sieć ethereum nie stosuje zasady dotyczącej maksymalnej podaży monet. Jedyne ograniczenie dotyczące dodawania nowych tokenów do systemu dotyczy maksymalnej liczby ethereum, która może powstać w ciągu roku. Jest to ściśle związane z czasem niezbędnym na utworzenie nowego bloku w sieci.
Najważniejszą i największą różnicą między tymi dwiema kryptowalutami jest z całą pewnością konsensus pracy. Ethereum od września 2022 roku korzysta z konsensusu Proof of Stake. Z kolei bitcoin od początku swojego istnienia dotąd korzysta z Proof of Work. Dlatego też sieć ethereum nie pochłania nawet jednego procenta energii elektrycznej niezbędnej do stałego funkcjonowania bitcoina.
Jak będzie wyglądała przyszłość ethereum?
Najnowsza aktualizacja ethereum, która weszła wraz z nowym merge, pozwala od teraz dodawanie nowych bloków do sieci bez konieczności wykorzystywania hashowania (czyli mocy obliczeniowej pochodzącej ze sprzętu). Nowe monety są tworzone w oparciu o istniejące tokeny, które są wykorzystywane do zatwierdzania bloków. Aktualizacja sprawiła, że ethereum ma przed sobą świetlaną przyszłość. Wraz z przejściem z konsensusu PoW na PoS, system otrzymał większą przepustowość sieci, ci pomoże zażegnać problemy z zapychaniem się blockchaina. Brak zatorów w sieci może oznaczać, że w niedalekiej przyszłości doczekamy się tanich opłat transakcyjnych.
Jednak w celu dalszego pokonywania problemów skalowalności kryptowaluty, zespół ethereum nadal pracuje nad systemem shardingu. Sharding ma na celu podzielić bazę ethereum na więcej mniejszych sieci. Ta idea polega na tym, że jedna duża sieć zostanie podzielona na wiele mniejszych, aby zmniejszyć obciążenie i skrócić czas obliczeń niezbędny do zatwierdzania transakcji. Zgodnie z najnowszymi informacjami dowiadujemy się, że sharding ma zostać wdrożony w 2023 roku.
Zastosowanie ethereum przy produkcji gier komputerowych
Ethereum jest systemem, który ma w przyszłości być wdrożony również do gier komputerowych. Wielu twórców pragnie współdziałać z blockchainem ethereum podczas tworzenia wirtualnej rzeczywistości w swoich grach. Jedną z większych firm, która współpracuje w tym celu z siecią ethereum, jest Decentraland. Firma wykorzystuje ethereum do zabezpieczania unikalnych przedmiotów, które znajdują się w świecie ich gier wideo. Tokenizowanie różnych przedmiotów w grach pozwala stworzyć unikalną własność przypisaną do gracza.
Wykorzystywanie ethereum podczas kreowania NFT
Tokeny NFT zdobyły całkiem sporą popularność na początku 2021 roku. Są one tokenizowanymi przedmiotami cyfrowymi, które zostały stworzone za pośrednictwem kryptowaluty ethereum. Tokenizacja aktywa cyfrowego sprawia, że otrzymuje on swój własny identyfikator umożliwiający przechowywanie na blockchainie. Zaszyfrowane na portfelu dane umożliwiają właścicielowi operowanie tokenami NFT, w sposób podobny do użytkowania klasycznych kryptowalut. Jeżeli zechcemy sprzedać nasz NFT, możemy po prostu dokonać transakcji i przenieść podpisany akt własności na kogoś innego za odpowiednią opłatą.
NFT zostały opracowane po to, aby współpracować z różnymi rodzajami aktywów. Wykorzystujemy je dziś na różne sposoby. Na przykład niektóre kluby sportowe wydają NFT dedykowane swoim fanom. Miłośnik klubu może za odpowiednią opłatą kupić sobie pamiątkę, z kolei klub zyskuje kolejny sposób na finansowanie swoich przedsięwzięć sportowych. NFT możemy w pewnym sensie porównać do unikatowych kart kolekcjonerskich, które ludzie zbierali kilka dekad temu.
Rozwój DAO: Czyli zdecentralizowane aplikacje na blockchainie ethereum
Pomimo tego, że na sieci ethereum działa już całkiem sporo zdecentralizowanych aplikacji, zespół zapowiedział, że planują reklamować możliwość tworzenia DAO jeszcze bardziej. Możemy spodziewać się zatem tego, że w przyszłości jeszcze więcej firm chętnie skorzysta ze zdecentralizowanych aplikacji podczas tworzenia swoich biznesów. DAO składa się z inteligentnych kontraktów stworzonych w sieci ethereum. Są zarządzane automatycznym protokołem, całkowicie zdecentralizowane i przejrzyste dla obu stron transakcji.
Ostatecznie rola, jaką kryptowaluty odegrają w zarządzaniu tymi aplikacjami, może być jeszcze nie do końca jasna. W końcu ethereum istnieje dopiero od ośmiu lat. Nigdy nie wiadomo, w jaki sposób sieć rozwinie się za dekadę lub dwie. Możemy jednak spodziewać się, że DAO zagości w wielu aspektach codziennego życia, a już na pewno w sferze finansowej.
