Hard forki bitcoina to tak zwane rozgałęzienia sieci, które polegają na drastycznej zmianie działania blockchainu danej kryptowaluty. Bitcoin miał za sobą mnóstwo hard forków, które miały docelowo usprawnić jego działanie, jednak ostatecznie okazały się fiaskiem. Bitcoin powstał w 2009 roku i już od tamtego czasu inspiruje mnóstwo innych projektów kryptowalutowych. Są jednak także tacy, którym wizja bitcoina nie podoba się w obecnej formie. Dlatego też chcieli na nią wpłynąć. W dalszej części artykułu przyjrzymy się temu, jakie skutki miały takie działania.
Hard forki bitcoina miały za zadanie zaczerpnąć z wizji finansowej Satoshiego Nakamoto, a następnie planowano zaadaptować do nich pewne zmiany lub usprawnić obecne działanie, które sprawia problemy. Od czasu powstania bitcoina miały miejsce dziesiątki lub nawet setki forków. Jednak w społecznościach kryptowalutowych ludzie zwykle zasłyszeli jedynie o kilku z nich, ponieważ cała reszta nie przyniosła zbyt dużego zarobku, a tym samym nie wzbudziła zainteresowania wśród inwestorów.
Czym dokładnie jest hard fork?
Hard fork odnosi się do radykalnych zmian w działaniu blockchaina danej kryptowaluty. W trakcie tak zwanego hard forka, czyli rozgałęzienia sieci następuje trwałe podzielenie sieci na dwa autonomiczne blockchainy. Tym samym nowy blockchain otrzymuje inną funkcjonalność i zasady działania. Prawdopodobnie najbardziej udanym hard forkiem na przestrzeni wielu lat pozostanie projekt o nazwie bitcoin cash. Mimo wszystko nie udało mu się doścignąć pierwotnego blockchainu bitcoina pod względem popularności.
W późniejszej części naszego artykułu przyjrzymy się kilku wybranym hard forkom bitcoina, aby przyszli inwestorzy mogli zrozumieć, na czym polegały zmiany wdrażane wraz z różnymi rozwidleniami sieci bitcoina.
Popularne hard forki bitcoina
Bitcoin XT
Bitcoin XT był jednym z pierwszych hard forków wywołujących spore zamieszanie wśród społeczności kryptowalutowej. Za pomysł odpowiadał Mike Hearn. Idea została przez niego opracowana w 2014 roku w celu włączenia kilku nowych funkcji w sieci. Gdy poprzednia wersja blockchainu umożliwiała przetwarzanie siedmiu transakcji na sekundę, projekt bitcoina XT celował w 24 transakcję na sekundę. W tym celu pojemność bloków bitcoina miała zostać zwiększona z jednego megabajta do ośmiu megabajtów.
Na początku pomysł projektu zapowiadał się dobrze. Uruchomiono ponad 1000 węzłów, które miały obsługiwać oprogramowanie. Niestety po kilka następnych miesiącach użytkownicy zaczęli tracić zainteresowanie tym projektem kryptowalutowym. Kiedy większość użytkowników porzuciła blockchain bitcoina XT, projekt w zasadzie przestał istnieć, ponieważ nikt nie chciał z niego korzystać.
Po kilku latach większość osób zapomniała o tym pomyśle. Projekt upadł i przestał być obsługiwany, z kolei główna strona internetowa bitcoina XT jest już od dawna nieaktywna.
Bitcoin Classic
Pomimo tego, że bitcoin XT szybko podupadł, niektórzy użytkownicy bitcoina nadal marzyli o tym, aby ktoś zwiększył rozmiary bloków w sieci, ponieważ doprowadziłoby to do szybciej przetwarzanych transakcji. Pewna grupa deweloperów postanowiła wyjść naprzeciw tym oczekiwaniom. Stworzyli hard forka znanego pod tytułem bitcoin classic (BXC). Nowy fork został uruchomiony na początku 2016 roku. Jednak w odróżnieniu od bitcoin XT, gdzie wielkość bloku miała zostać zwiększona do ośmiu megabajtów, zgodnie z założeniem deweloperów bitcoin classic, rozmiar bloku miał wzrosnąć jedynie do rozmiaru dwóch megabajtów.
Historia się powtórzyła. Ponownie na początku uruchomieniu projekt wzbudził zainteresowanie wielu osób. Jednak po kilku miesiącach deweloperzy i społeczność stracili zainteresowanie projektem. Projekt istnieje do dziś. Jednak zainteresowanie hard forkiem bitcoin classic nigdy nie wzrosło do rozmiarów z początku 2016 roku. Większość użytkowników bezpowrotnie opuściła BXC.
Bitcoin Unlimited
Bitcoin unlimited został zaproponowany jako rozwiązanie wolnego przepływu transakcji na sieci bitcoina i bitcoin casha. Całe założenie forka polegało na tym, aby zaimplementować dodatkową funkcjonalność do już istniejącej sieci bitcoina. Bitcoin unlimited miał stworzyć górnikom możliwość dotyczącą tego, aby decydowali o rozmiarze bloków, które przyłączają do sieci. Pomimo tego, że funkcjonalność tego forka nie została zaakceptowana w szerszym gronie użytkowników bitcoina, projekt jest w pewnym stopniu wykorzystywany po dziś dzień. Stanowi bazę dla środka płatniczego eCash.
Segregated Witness (SegWit) – niezwykle istotny fork w historii sieci bitcoina
Jeden z programistów wspierających bitcoina Pieter Wuille kilka lat temu przedstawił swoją ideę, którą nazwał Segregated Witness (w skrócie SegWit). Pomysł powstał pod koniec 2015 roku. W najprostszym ujęciu cały fork polegał na tym, aby zaimplementować na głównej sieci bitcoina proces, który zmniejszy rozmiar każdej transakcji w sieci. W ten sposób sieć będzie mogła przetworzyć o wiele więcej transakcji w tym samym czasie. W odróżnieniu od powyżej opisanych aktualizacji SegWit nie był hard forkiem, a jedynie soft forkiem, ponieważ nie wymagał podzielenia sieci na pół. Aktualizacja została wprowadzona bezpośrednio na główny blockchain bitcoina i nie wymagała stworzenia nowej kryptowaluty.
Bitcoin Cash – projekt zainicjowany w odpowiedzi na SegWit
W odpowiedzi na SegWit, któremu sprzeciwiała się pewna część społeczności bitcoina, powołano deweloperów przeciwnych tej aktualizacji. Stworzyli oni grupę, która rozpoczęła pracę nad kolejnym hard forkiem bitcoina. W ten sposób powstał bitcoin cash. Bitcoin cash został zainicjowany w sierpniu 2017 roku. Oddzielił się od głównego blockchainu kryptowaluty BTC i od tej pory pozostaje najbardziej udanym hard forkiem bitcoina pomimo tego, że nie cieszy się taką samą popularnością co 5 lat temu.
Bitcoin cash nie przyjął do swojej sieci protokołu SegWit, jednak korzysta z pomysłu na stworzenie bloków o pojemności ośmiu megabajtów. Bitcoin cash jest popierany przez wiele popularnych postaci w świecie kryptowalut i pozostaje na listach dużych giełd kryptowalutowych. Prawdopodobnie to odróżnia go od hard forków, które zostały zapomniane na przestrzeni ostatnich kilku lat.
Bitcoin Gold
Bitcoin gold był hard forkiem, który nastąpił niedługo po wprowadzeniu rozwidlenia bitcoin cash. Został uruchomiony w październiku 2017 roku. Założenie bitcoin gold polegało na tym, aby przywrócić możliwość wydobywania kryptowaluty za pośrednictwem kart graficznych. Część osób, która obstawała za ideologią hard forka bitcoin gold, uważała, że górnictwo staje się z roku na rok coraz bardziej wyspecjalizowane i wymaga ogromnych ilości mocy obliczeniowej oraz drogiego sprzętu do tego, aby móc partycypować we wspomaganiu sieci, a to prowadzi do scentralizowanego wydobycia kryptowaluty.
Unikatową cechą tego hard forka był tak zwany premine, czyli wydobycie pewnej liczby tokenów (w tym przypadku 100 000) przed uruchomieniem działania sieci. Reszta założeń bitcoin gold przypomina pierwotne założenie głównej sieci bitcoina. Różnice leżą w sposobie wydobywania kryptowaluty, czyli tego, jak regulowany jest konsensus proof of work.
SegWit2x
Kiedy wprowadzono SegWit w 2017 roku, deweloperzy odpowiedzialni za rozwój tego forka myśleli nad stworzeniem drugiego komponentu, który ponownie mógłby usprawnić działanie sieci. Nowy dodatek był znany jako SegWit2x. Przewidywano, że wprowadzenie tej zmiany w postaci soft forka miałoby zwiększyć rozmiar bloków w głównej sieci bitcoina z jednego megabajta na dwa. Wiele firm odpowiedzialnych za wydobycie bitcoina, a także indywidualnych inwestorów wykazało sprzeciw wobec tego pomysłu. Brak poparcia protokołu doprowadził do wycofania się z tego pomysłu. 8 listopada 2017 roku zespół odpowiedzialny za aktualizacje SegWit oficjalnie ogłosił, że odwołują wprowadzenie forka ze względu na rozbieżność w głosach społeczności bitcoina.
Podsumowanie: Na czym w dużym uproszczeniu polega fork, czyli rozwidlenie sieci?
Najprościej wyobrazić sobie pomysł dotyczący hard forka jako rozwidlenie jednej działającej firmy na dwa różne oddziały niezależne od siebie. Nowy oddział może zatrudnić nowych pracowników i wprowadzić pewne zmiany w swoim regulaminie, jednak ich pierwotna koncepcja i metodologia pracy zwykle się nie różnią.
Z kolei soft forki nie wymagają podzielenia sieci na dwie części. Polegają na tym, aby wprowadzić nową funkcjonalność w obecnej sieci bez dzielenia jej na dwa różne podmioty. Jednak w tym celu muszą uzyskać poparcie ponad połowy osób partycypujących w tej sieci.
Bitcoin został uruchomiony w 2009 roku, z kolei pierwszy istotny hard fork dla historii bitcoina opracowano pod koniec 2014 roku. Trudno odpowiedzieć na to, czy hard forki są złe, czy też nie. Możemy jednak obiektywnie stwierdzić, że hard fork jest burzliwym i chaotycznym okresem dla kryptowaluty. W trakcie wprowadzania forka cena kryptowaluty jest niezwykle zmienna, a społeczność dzieli się na osoby postulujące za wprowadzeniem zmian lub też nie.
